Results for 2016

Íslenska hægrið er alltaf að ljúga

22.12.2016 kl. 14:02 - Sveinbjörn Þórðarson

Íslenska hægrið er alltaf að ljúga.

Ljúga að allt fari í steik ef litla fólkið fær launahækkanir. VERÐBÓLGA! öskra þeir, þrátt fyrir að um þessar mundir sé verðbólgan með því lægsta sem hún hefur mælst á lýðveldistímanum.

Svo ljúga þeir að allt fari til fjandans ef skattar eru hækkaðir til þess að bjarga ónýtu félagskerfunum okkar. SKATTPÍNA!, hrópa þeir, ATVINNULÍFIÐ ÞOLIR ÞETTA EKKI!

Raunin er sú að ef pólitískur vilji væri fyrir hendi, væri lítið mál að snúa Íslandi frá ömurlegri láglaunastefnu.

Og raunin er sú að Ísland er gríðarlega auðugt land þar sem nú er mikill uppgangur. Atvinnulífið þolir vel meiri skattlagningu.

Ekki trúa áróðrinum, gott fólk. Hægrið fer með blákaldar lygar fyrir hönd eigenda sinna í atvinnulífinu.

Separator

Þróunarríkið Ísland gleymt

8.12.2016 kl. 04:42 - Sveinbjörn Þórðarson

Það er ekki svo langt síðan Ísland var þróunarríki sem þáði gríðarlega aðstoð erlendis frá. Djöfull eru allir búnir að gleyma því.

Separator

Nazi evil not only banal

8.12.2016 kl. 03:34 - Sveinbjörn Þórðarson

Héðan. Ætla að lesa þessa bók.

"When the trial began in November 1945, Kelley had already started to reach conclusions about the Nazi personality. None existed, he believed. The Nazis were psychologically normal. Nazi evil was not only banal, as Hannah Arendt later asserted, but its potential was widespread, especially in American politics and business. “I am quite certain that there are people even in America who would willingly climb over the corpses of half of the American public if they could gain control of the other half,” he said."

Separator

Hræðilega erfiðar siðferðisspurningar

7.12.2016 kl. 13:19 - Sveinbjörn Þórðarson

Hve miklar og sterkar eru skyldur stjórnmálamanna gagnvart eigin þjóð miðað við almennar siðferðislegar skyldur þeirra gagnvart mannkyninu öllu? Með öðrum orðum, hvað skal gera ef sanngirni, réttvísi og góðmennska reynist vera á kostnað fólksins sem kaus þig og treystir þér til þess að gæta sinna hagsmuna?

Þetta er í raun hliðstætt gömlu spurningunni um svokallað „corporate social responsibility“, nema að gerandinn er ríkið í alþjóðakerfinu, ekki fyrirtæki í samfélagi.

Við getum flest fallist á að herskáu þjóðarmorðingjarnir hafi gengið of langt í (ímyndaðri) hagsmunagæslu síns fólks. Að sama skapi myndu flestir fallast á að þjóðarleiðtogi sem skattpíndi fólk til þess að senda peninginn úr landi í þróunaraðstoð væri á einhverju stigi að brjóta gegn skyldum sínum.

Dæmin að ofan eru öfgapólarnir tveir, en stjórnmálasagan er troðfull af ýmis konar vafamálum:

Væri réttlátt að nota kjarnorkusprengju á borgir, myrða hundruð þúsunda, til þess að binda enda á stríð og koma þar með í veg fyrir stórfelld dauðsföll eigin hermanna?

Ef maður er að semja við erlent ríki, hversu langt ber manni að ganga í að beita þrýstingi í krafti yfirburðarstöðu?

Ef fólkið þitt getur hagnast beint á kostnað þegna annars ríkis, ættirðu að láta það gerast?

Hverjar eru skyldur þínar þegar það kemur að hlýnun jarðar, sem sannarlega varðar allt mannkynið? Hvað ef áframhaldandi notkun jarðeldsneytis tryggir velmegun þjóðar þinnar, sem býr við sára fátækt? Hvað skuldarðu framtíðarkynslóðum?

Þetta eru hræðilega erfiðar siðferðislegar spurningar.

Separator

Les íslensk tíst í ómerktri byggingu

2.12.2016 kl. 23:31 - Sveinbjörn Þórðarson

Uppljóstranir Snowdens sýndu að bandarísku leyniþjónusturnar stunda umfangsmiklar njósnir á netsamskiptum fólks. Þessi samskipti eiga sér stað á hinum ýmsu tungumálum. Þjónusturnar búa alveg áreiðanlega yfir starfsmönnum sem kunna öll þau tungumál sem þarf að þýða, greina, osfv.

Þetta leiðir mann til þeirrar ályktunar að það sé ábyggilega íslenskumælandi einstaklingur á mála hjá NSA/CIA/FBI. Hann sittur sveittur og útkeyrður í cubicle í ómerktri byggingu við að greina Facebook færslur, tíst og spjallsamskipti hjá Kristni Hrafnssyni og öðrum Íslendingum sem fylgst er með.

Tilhugsunin er absúrd.

Síðan fer maður að hugsa þetta lengra. Hvernig ætli Kanarnir skipuleggi svona þýðingar? Ætli þeir notist við tungumálasnillinga sem kunna mörg mál og geta lært mál hratt? Eða notast þeir við stóran hóp af sérhæfðum mönnum? Hver er þessi sérhæfði maður? Er hann kannski mislukkaður bandarískur akademíker í fornnorrænum fræðum, bitur yfir takmörkuðum tækifærum, þakklátur fyrir vel launað innidjobb? Eða Íslendingur, sem svikið hefur lit? Þetta er hreint út sagt þrususpennandi ráðgáta. Alveg efni í þrúgandi Le Carré skáldsögu um biturð og mannlega bresti.

Separator

Biskup ruggar lekandi bátnum

2.12.2016 kl. 01:28 - Sveinbjörn Þórðarson

Væri ég biskup myndi ég ekki rugga bátnum svona. Bara prísa mig sælan að geta lifað á góðum launum hjá ríkinu við starfsemi sem stórum hluta þjóðarinnar finnst vera bull og vill kippa af spenanum.

Separator

Gibbon, the gift that just keeps giving

28.11.2016 kl. 19:19 - Sveinbjörn Þórðarson
In the cool shade of retirement, we may easily devise imaginary forms of government, in which the sceptre shall be constantly bestowed on the most worthy by the free and incorrupt suffrage of the whole community. Experience overturns these airy fabrics, and teaches us that in a large society the election of a monarch can never devolve to the wisest or to the most numerous part of the people. The army is the only order of men sufficiently united to concur in the same sentiments, and powerful enough to impose them on the rest of their fellow-citizens; but the temper of soldiers, habituated at once to violence and to slavery, renders them very unfit guardians of a legal or even a civil constitution. Justice, humanity, or political wisdom, are qualities they are too little acquainted with in themselves to appreciate them in others. Valour will acquire their esteem, and liberality will purchase their suffrage; but the first of these merits is often lodged in the most savage breasts; the latter can only exert itself at the expense of the public; and both may be turned against the possessor of the throne by the ambition of a rival.
Separator

More to fear from the passions

24.11.2016 kl. 19:19 - Sveinbjörn Þórðarson

Gibbon's Decline and Fall is always a wonderful read.

In the second year of the reign of Valentinian and Valens, on the morning of the twenty first day of July, the greatest part of the Roman world was shaken by a violent and destructive earthquake ... This calamity, the report of which was magnified from one province to another, astonished and terrified the subjects of Rome; and their affrighted imagination enlarged the real extent of a momentary evil. They recollected the preceding earthquakes, which had subverted the cities of Palestine and Bithynia: they considered these alarming strokes as the prelude only of still more dreadful calamities, and their fearful vanity was disposed to confound the symptoms of a declining empire, and a sinking world. It was the fashion of the times, to attribute every remarkable event to the particular will of the Deity; the alterations of nature were connected, by an invisible chain, with the moral and metaphysical opinions of the human mind; and the most sagacious divines could distinguish, according to the colour of their respective prejudices, that the establishment of heresy tended to produce an earthquake; or that a deluge was the inevitable consequence of the progress of sin and error. Without presuming to discuss the truth or propriety of these lofty speculations, the historian may content himself with an observation, which seems to be justified by experience, that man has much more to fear from the passions of his fellow-creatures, than from the convulsions of the elements.
Separator

Söguleg skuld

30.10.2016 kl. 14:23 - Sveinbjörn Þórðarson
British and French empires 1920

Stundum þegar ég hugleiði evrópupólitík samtímans í samhengi við söguna er mér stórlega misboðið.

Frakkar og Bretar fóru út um allan heim í stóru skipunum sínum, lentu við strendur Afríku og Asíu, voru fyrst um sinn sáttir við að verða sér úti um þræla og stela uppsöfnuðum auði heimamanna með klækindum og ofbeldi. Síðarmeir komu hvítu landnemarnir, tóku besta ræktunarlandið, stálu gulli, demöntum, olíu, öllum auðlindum sem þeir gátu hagnast á. Heimamönnum var gert að læra tungumál herraþjóðarinnar enda þurfti að siðmennta villimennina og koma þeim í kynni við yfirburði vestrænnar siðmenningar. Það er þessum frumstæðu undirmennum fyrir bestu, hugsuðu Evrópumenn.

Þessi tvö ríki alveg sérstaklega, Bretland og Frakkland, byggðu upp gríðarlegt ríkidæmi í heimalandinu með því að kerfisbundið arðræna undirgefin Afríku- og Asíuríki. Þetta gerðu þau í krafti yfirburða sinna í hertækni, vísindum og skipulagi. Í París og Lundúnum voru reistar glæstar byggingar, gulli slegin þök á höllum yfirstéttarinnar, iðnvæðing heima fyrir keyrð áfram með hráefnum undirþjóða.

Eftir að nýlendurnar fengu sjálfstæði á seinni hluta 20. aldar hélt arðránið áfram. Lítið breyttist annað en að nú báru herraríkin ekki lengur beina ábyrgð. Þess í stað komu vestrænu leyniþjónusturnar hlýðnum harðstjórum til valda og með þeirra aðstoð var haldið áfram að stela, eyðileggja og kúga í gegnum millimenn.

Fólk í fátæku nýlendunum flutti sumt til herraþjóðarinnar í von um betra líf. Þar gat það fengið að þjónusta hvítu herrana, hreinsa salerni þeirra, þrífa fötin þeirra, skeina gamlingjunum, sópa göturnar, leggja bifreiðum, jafnvel vonast til þess að einn daginn opna hurðina á þriggja stjörnu hóteli.

En í dag finnst Bretum og Frökkum nóg komið. Getur þetta fólk ekki bara verið heima hjá sér? hugsa þeir. Frakkland fyrir Frakka. Bretland fyrir Breta. Siðmenntuð, hrein, hvít lönd fyrir siðmenntaða, hreina, hvíta fólkið. Útkoman er Front nationale, BNP, UKIP.

Ég spyr, viðurkennir þetta fólk enga sögulega skuld? Gerir það sér yfirhöfuð grein fyrir því hversu illa ríki þeirra hafa leikið aðrar þjóðir jarðarinnar? Hve mikið þeirra eigin velmegun er byggð á baki annara? Hræsnarar og rasistar, kunna þeir ekki að skammast sín?

Separator

Efnahagsleg óstjórn

16.10.2016 kl. 14:22 - Sveinbjörn Þórðarson

Efnahagslegri óstjórn á Íslandi hefur aldrei verið almennilega refsað af örlaganornunum.

Löngu fyrir hrunið 2008 höfðu ráðamenn á Íslandi oft og mörgum sinnum klúðrað efnahagsmálum, en alltaf reddaðist það einhvern veginn í gegnum tíðina. Flokksblöðin héldu almenningi illa upplýstum um gang mála og landinn lét þetta yfir sig ganga. Hægt og bítandi urðu Íslendingar þó auðugri með hverjum áratuginum sem leið. Málum var alltaf reddað á einn eða annan hátt því landið og hafið er gjöfult og auðlindirnar miklar, og svo var alltaf hægt að mjólka Kanann.

En loksins, haustið 2008, leit út fyrir að Íslendingar þyrftu raunverulega að líða fyrir stórkostlega óstjórn ráðamanna og viðskiptalífs. Mörg ár af samdrætti og kreppu. En nei, það gerðist ekki. Þess í stað kom túristasprengja og makríll og reddaði málunum. Það er eins og örlaganornirnar haldi sérlegum verndarvængi yfir Íslendingum. Aldrei þurfa þeir að gjalda gjörða sinna.

Nú þegar íslenska hagkerfið er komið aftur á flug er orðið tímabært að nýta þessa ótrúlegu lukku í að bæta þann mikla skaða sem félagsþjónusturnar og fjárfestingar í innviðum hafa þurft að líða eftir hrun. Áframhaldandi afturhald í ríkisfjármálum, líkt og stjórnarflokkarnir boða, er ekki leiðin til velmegunar í framtíðinni. Það er mikil þörf á breytingum eftir næstu kosningar. Við skulum ekki láta þetta tækifæri renna úr greipum okkar.

Separator

Life Under A Cruel Star

6.9.2016 kl. 12:12 - Sveinbjörn Þórðarson

Just started reading this sobering account. Only fourteen pages in and I'm already close to tears over the cruelty and folly of human beings.

I told the old man about the ghetto in Lodz where the cesspool cleaners had whistled Beethoven as they worked and where close to one hundred thousand people had been murdered or died of starvation. I told him how the train would arrive from Polish villages bringing men with bloody heads and women wrapped in shawls, and how, once the trains were gone, the women undid their wraps and pulled out their babies, some of them dead by suffocation but a few still alive, saved from German bayonets. I told him how, a few months later, the SS would arrive and throw those same babies into trucks and cart them off to the gas chambers. I talked about the public executions, about hangings where the bodies were left on the gallows for weeks while we walked by, about the carloads of bloody clothing that we tore into strips and wove into mats for German tanks so that the soldiers could keep their feet warm. How, when the battlefront had come into earshot of our camp, a German colonel bedecked with gold braid had arrived, assembled all of us, and proclaimed: "We have to evacuate the ghetto now but do not be afraid. I give you my word of honor as a German officer that no harm will come to you. You will be well cared for..." and how, one week later, those who had survived the transport in sealed cattle cars walked through the gates of the electrified wire fence, straight into the black smoke of Auschwitz.

...

I saw myself as we knelt for a whole day and night, our knees scraped raw against the sandy ground, propping up the girls who fainted because we knew that whoever collapsed would never get up again. That was the time one of the girls had tried to escape. All of Auschwitz had to kneel until they captured her and when they did, they called a roll call, broke her arms and legs while we watched and only then dragged her off to the gas.

But I did not say much about Auschwitz. Human speech can only express what the mind can hold. You cannot describe hammer blows that crush your brain. Instead, I gave the old man a detailed account of the kind of life we led in the camp from which we arrived every morning in his brickyard. I also told him that there had been girls with us who arrived directly from home and that a few dozen of them were pregnant. One evening they had all been summoned to the main barracks and we never saw them again. The following morning, a special detail was ordered to clean puddles of blood from the barracks floor.

I do not remember what else I told him. I only know that he did not say a word for as long as I spoke and, when I heard the shouting of orders outside that meant we were returning to camp and got up to leave, he remained sitting, hunched into himself, his head in his palms.

That man lived in Nazi Germany and had daily contact with a concentration camp and its inmates, yet he knew nothing. I am quite sure he did not. He had simply thought that we were convicts, sentenced by a regular court of law for proven crimes."

Separator

Gömlu íslensku ráðamennirnir

4.8.2016 kl. 18:49 - Sveinbjörn Þórðarson

Þegar ég var kominn eitthvað yfir tvítugt fattaði ég að eldra fólkið í samfélaginu, fólkið sem öllu réði, vissi faktískt ekki betur. Það vissi jafnvel oft ekki neitt um nokkurn skapaðan hlut og þá síst af öllu hvernig best væri að reka íslenskt samfélag. Þetta var ákveðin uppljómun, ekki ósvipað því þegar það rann upp fyrir manni í síðbernsku að foreldrarnir voru ekki með öll heimsins mál á hreinu.

Gömlu íslensku ráðamennirnir, yfirleitt lögfræðimenntaðir kerfiskarlar forhertir af fornum menntaskólarifrildum og áróðri heiladauðra ungliðahreyfinga, búa faktískt ekki yfir neinni sérstakri reynslu eða viti. Ef þeir gerðu það einhvern tímann, þá er heimurinn hvort sem er löngu búinn að breytast undan þeim. Þeirra tilkall til þess að ráða og stjórna í krafti reynslu og vísidóms er tómt kjaftæði. Þeir fengu sinn tíma, og þeir stóðu sig almennt mjög illa, eins og ástand mála á Íslandi ber vitni um.

Ungir Íslendingar í dag eru mun upplýstari en fyrri kynslóðir. Margir hafa sótt sér fyrsta flokks, alvöru nám (lesist: ekki íslensk lögfræði) í virtum skólum utan Íslands og búið erlendis árum saman, þekkja hvernig hlutir virka utan landssteinanna, og jafnvel utan nágrannaríkjanna. Margir þeirra vita mun meira um hvernig heimurinn virkar í dag, og hvað þarf að gera til þess að bregðast við komandi breytingum, heldur en forpúkaðir einangrunarsinnar og afturhaldsmenn íslensku stjórnmálastéttarinnar.

Eitt af því sem gerir mig spenntan fyrir næstu kosningum er sá möguleiki að stór hópur ungs og efnilegs fólks, fólks sem aldrei fór í gegnum ömurlegu amen-og-hallelúja þjálfun ungliðahreyfinganna, fólks með nýjar hugmyndir um hvernig gera skal hlutina, fái tækifæri til þess að setjist á Alþingi og vinna að því að breyta Íslandi í opnara, skilvirkara og sanngjarnara samfélag.

Separator

Berlínarhugleiðingar

14.7.2016 kl. 18:59 - Sveinbjörn Þórðarson

Hérna í Berlín er sagan alls staðar í kringum mann. Jafnvel þótt borgin hafi verið gjörsamlega sprengd í tætlur fyrir rúmum sjötíu árum standa samt víðast hvar byggingar sem bera vott um auð og glæsta menningu Þýskalands. Mér verður hugsað til fátækrar byggingarsögu Íslands og þeirrar sorglegu staðreyndar að heima fyrir virðast menn helst áhugasamir um að rífa það litla sem við höfum til þess að reisa brútal módernistahótel fyrir túrista.

...

Var annars að ræða við vinafólk um þessa geðbiluðu Evrópu-umræðu heima á Íslandi. Menn láta út úr sér fáránlegar staðhæfingar um að allt sé ömurlegt og í rugli á meginlandinu vegna ESB, innflytjenda, Íslam, osfv.

Ég elska Evrópu -- það er engin tilviljun að ég sérhæfði mig í sögu álfunnar -- og finnst skrýtinn þessi fyrirlitningartónn og þessar fáfróðu alhæfingar. Í sögulegu samhengi hefur Evrópa aldrei verið auðugri og öruggari en á okkar tímum. Þrátt fyrir ólýsanlega skelfilegar stríðshörmungar þjóðernishyggjunnar og ömurlega arfleifð kommúnismans í austri búa hér meira en 500 milljón manns við friðsemd og þokkalega hagsæld. Það er stórmerkilegt! Auðvitað eru ýmis vandamál. Það eru alltaf einhver vandamál. En heildarmyndin er alveg skýr fyrir þá sem vilja á annað borð sjá hana.

Separator

Leiðinlegasta sjónvarpsþáttaserían

1.7.2016 kl. 14:12 - Sveinbjörn Þórðarson

Ímyndum okkur að það væri í gangi hálf-fasísk þjóðernisrúnk-sjónvarpsþáttasería sem næstum allir í kringum mann horfðu á. Jafnvel fólk sem maður taldi annars búa yfir þokkalegri dómgreind og smekk.

Í þessari sjónvarpsþáttaseríu gerðist hér um bil aldrei neitt, framvinda plottsins væri hæg og mónótón, hver einasta sería keimlík þeirri síðustu.

Allir leikararnir litu hér um bil eins út, væru nokkurn veginn eins klæddir og væru sífellt að gera það sama -- hlaupa um stóran grasvöll, sveittir og aggresífir.

Það væri yfirþyrmandi magn af auglýsingum og vörumerkjum í þáttunum.

Reglulega spilað "scream track" í hvert skipti sem eitthvað virtist líklegt til þess að fara að kannski mögulega gerast.

Svo væri síöskrandi sögumaður að segja manni hvað væri eða væri ekki að gerast á hverri stundu.

Allir horfandi á þættina væru einnig sífellt öskrandi, enda af einhverri óskiljanlegri ástæðu með sterkar tilfinningar til leikara af eigin þjóðarbroti.

Og segjum sem svo að maður vissi að þáttaröðin væri vinsæl því hún höfðaði til þess lágkúrulegasta og ómerkilegasta í eðli mannsins -- hjarðhugsunar og tribalisma.

Velkomin í minn raunveruleika.

Separator

Brexit

28.6.2016 kl. 09:33 - Sveinbjörn Þórðarson

Britain is such a broken, miserable and unhappy country. I could ramble on about the dismal weather, the flat, insipid and thorougly domesticated landscape, the astonishingly decrepit housing stock, the dysfunctional and labyrinthine civil service, the hypocritical and conformist passive-aggression of British society, the manifold shortcomings of British democracy, the utter vileness of the class system, the appalling corruption and falseness of Britain's ruthless neoliberal political elites, etc.

But now, alas, now, they are taking away young British people's ability to escape this horror by moving to happier, more civilized countries in the European Economic Area...

Separator

The Bounty of Valour

6.6.2016 kl. 12:00 - Sveinbjörn Þórðarson

"In August 1071, the Seljuk [Turk] army under Alp Arslan confronted the much larger army of the Byzantine Emperor Romanus IV Diogenes near Menzikert north of Lake Van in Armenia. Romanus was an emperor with vast military experience, brave to excess, commanding a hundred thousand well-trained troops, including many Frankish and German mercenaries. There was, however, treachery among his officers; orders were not obeyed. The lightly armed Seljuk cavalry poured thousands of arrows into the tight formations of the Byzantine army, and when the emperor ordered a retreat at the end of the day, his flanks were exposed, his army began to disintegrate, and the Turks rushed in to fill the vacuum created by his retreating troops. Romanus fought bravely; he was seriously wounded in the arm and his horse was killed under him. Captured, he was led to the tent of Alp Arslan in chains. There he was thrown to the ground, and Alp Arslan placed his foot ceremonially on the emperor's neck. The Seljuk sultan half-admired the broad-shouldered Byzantine emperor, and two weeks later the emperor was allowed to go free. Still the defeat was so decisive, so shattering, that the emperor fell from grace in the eyes of the Byzantines, who had no difficulty deposing him. When he returned to Constantinople, he was blinded, and in the following year he died either from the injuries caused by the blinding or of a broken heart."

Separator

Meritocracy and fair play

1.6.2016 kl. 12:00 - Sveinbjörn Þórðarson

From The New Statesman:

"...it is enough to strike fear into the heart of every defender of those great British values: meritocracy and fair play."

Wow, so meritocracy. Such fair play.

I suppose Prime Minister David Cameron, descendant of King William IV, and the Rt. Hon. Chancellor of the Exchequer George Gideon Oliver, prospective 18th Baron Osborne, are examples of this fine and laudable meritocracy at work.

And no doubt the Battle of Omdurman, where twenty-five thousand Sudanese Dervishes were ruthlessly mowed down by some splendid chaps with Maxim guns, serves to illustrate the much vaunted British sense of fair play.

Separator

Kolkrabbinn Inky

25.5.2016 kl. 16:04 - Sveinbjörn Þórðarson

Engin frétt undanfarið ár hefur snert hjarta mitt eins og sagan af kolkrabbanum Inky, sem opnaði búrið sitt á sædýrasafninu í Nýja-Sjálandi, skreið yfir gólfið, tróð sér í gegnum þröngt niðurfall og þaðan út í Kyrrahafið.

Ég tengi við Inky og leiðinlega líf hans í fiskabúrinu.

Ég dáist að lævísum flótta hans og frelsisást.

Mig langar til þess að gera eins og Inky. Kannski geri ég það einn daginn.

Separator

Iceland memes

17.5.2016 kl. 16:00 - Sveinbjörn Þórðarson
ice

I came across this on a friend's Facebook wall. Another unfortunate Iceland meme. Here's what I wrote:

"These memes are everywhere, alas.

Iceland did let its three banks fail. However, that was only after billions had been poured into the abyss in a feeble and hopeless attempt to save them. Our political elite did everything it could to bail out the banks until the money ran out and our friendly neighbouring countries very sensibly refused to lend us the tremendous sums needed.

Iceland definitely did not bail out its citizens. Purchasing power collapsed 2008-2010 when our currency lost much of its value. This basically means the workers took a huge hit in their standard of living while wage costs for the big fishing industries in Iceland plummeted, delivering record profits to their owners. Currency controls were also implemented and the state sought to repatriate the foreign currency holdings of wealthy Icelanders by offering them a 20% discount on kronas (our local currency). This allowed the wealthy, who had stashed their money in offshore tax havens, to buy up choice real estate and insolvent but viable Icelandic businesses at a hefty discount.

Some bankers were prosecuted, true enough, but for fraud, not for their role in the financial meltdown. They were given a slap on the wrist, received suspended or very short sentences. Most of them are already out of prison. Their reputation may be tarnished, but they still have their offshore millions, which I'm sure must be some consolation.

Iceland's economy has recovered and is growing, almost entirely thanks to the tourist boom instigated by the collapse of the local currency, and the good fortune of discovering new mackerel fishing grounds. However, the tourist boom has also driven up the cost of living, especially in central Reykjavik.

The profits from these major industries -- tourism and fishing -- end up the hands of relatively few people. The fishing industry, for example, is more or less owned by 100 people who don't pay any fees for the right to fish in Icelandic waters and in fact receive various government subsidies. The tourism industry has much more distributed ownership, but the big hotel owners are of course doing well.

Our current government is a coalition government of neoliberal right-wing thieves and ignorant populist/nationalist/racist farming interests. They're slashing social services, destroying our healthcare system, abolishing tax on their rich friends, reducing the extent to which education is free, slashing student loans and privatising them. The businesses that came into state ownership after the crash will soon be "privatised" into the hands of their friends.

Our current finance minister is a white collar millionaire crook connected to much that went wrong in the years leading up to the crash. Our prime minister is some buffoon farmer from the South who cares only for the interests of our inept, corrupt, monopolistic and massively subsidised agricultural sector. The Panama papers recently revealed that many members of the cabinet -- our finance minister, our minister of the interior and our ex-PM -- stashed their wealth in offshore tax havens.

These governing parties -- almost certainly the conservatives, at any rate -- will probably remain in power after the next election. They're still polling at their usual percentage despite a long and dismal history of nepotism, corruption and incompetence.

I hope this gives you some insight into the state of affairs in Iceland today. It's a sad spectacle. I, for one, am moving away. I've had it.

Separator

Landbúnaðarkerfið

17.5.2016 kl. 15:50 - Sveinbjörn Þórðarson

Af fréttavef RÚV:

Brynhildur Pétursdóttir, Bjartri framtíð, spurði að því hvort atvinnugreinin væri í raun sjálfbær. Vilhjálmur tók undir og sagði afkomu í greininni skelfilega. Tekjurnar væru nokkurn veginn þær sömu og sem nemur beingreiðslunum frá ríkinu."

Það þarf að afnema íslenska landbúnaðarkerfið eins og það leggur sig, hætta allri miðstýringu, kvótum og niðurgreiðslum. Kerfið framleiðir afskaplega lélegar og fábreyttar vörur sem eru auk þess rándýrar. Bændur hafa það skítt á meðan Framsóknarkerfiskarlarnir græða á því að vera millimenn.

Við búum á kaldri, vindóttri og ófrjórri eldfjallaeyju, gott fólk. Ísland er einn versti staður í heimi til þess að stunda landbúnað af nokkurri gerð, enda skrimtu landsmenn fámennir við örbirgð og vosbúð svo öldum skipti á meðan lífsviðurværi byggðist á landbúnaði. Flytjum bara inn ljúffengan, niðurgreiddan mat frá frjósömu Evrópu. Betra og ódýrara.

Og áður en einhver minnist á fæðuöryggi þá er vert að hafa í huga að allt landbúnaðarkerfið keyrir meira eða minna á innfluttum atvinnutækjum, innfluttu fóðri og innfluttu eldsneyti.

Separator

Grímulaus sérhagsmunagæsla Bjarna Ben

11.5.2016 kl. 16:01 - Sveinbjörn Þórðarson

Árið 2014 upplýsir skattrannsóknarstjóri Bjarna Ben um að gögn um aflandsbrask Íslendinga séu til sölu. Mikilvægt sé að komast yfir gögnin áður en möguleg skattalagabrot fyrnast.

Bjarni minnkar fjárveitingu til skattrannsóknarstjóra í næstu fjárlögum um 40 milljónir, þrátt fyrir að embættið hafi skilað milljörðum í ríkiskassann á ári hverju. Starfsfólk embættisins óttast að mörgum verði sagt upp. (Að lokum hljóðar niðurskurðurinn reyndar bara upp á 14 milljónir þökk sé Karli Garðarssyni í fjárlaganefnd [!!!]).

Bjarni dregur lappirnar í gagnamálinu um nokkra hríð, ummar og a-ar. Segir það vafasamt að kaupa stolin gögn, gerir lítið úr þessu, talar um erfiði þess að greiða fyrir svona lagað, reynir að flækja málið, vill setja alls konar fyrirvara við kaupin.

Fer síðan að tala um að veita aflandssvindlurum sakaruppgjöf ef þeir stíga fram.

Svo kemur í ljós í Panama-skjölunum að Bjarni og fjölskylda hans og vinir hafa verið að stunda aflandsfélagabrask svo árum skiptir.

Þessi maður, þessi gjörspillti maður, gripinn glóðvolgur við eiginhagsmunagæslu, hræsni og blekkingar í embætti, situr enn sem fjármálaráðherra og flokkur hans mælist með sitt venjulega fylgi, bætir jafnvel við sig.

Þetta er staðan á Íslandi í dag. Þetta er nú meiri helvítis farsinn.

Separator

Þegar skattrannsóknarstjóri vildi kaupa gögn

10.5.2016 kl. 16:01 - Sveinbjörn Þórðarson

Haustið 2014, á fyrsta degi mínum sem blaðamaður hjá DV, þremur mánuðum áður en Bingi keypti blaðið og rak mig úr starfi, skrifaði ég þessa frétt.

Starfsmaður Skattrannsóknarstjóra ríkisins segist vona að Fjármálaráðuneytið muni heimila kaupin á gögnum úr erlendum skattaskjólum um íslenska skattborgara. Best væri að komast yfir gögnin sem fyrst. „Tíminn vinnur gegn okkur,” sagði hann í samtali við DV.

Embætti skattrannsóknarstjóra komst nýlega yfir sýnishorn af leynilegum bankagögnum úr erlendum skattaskjólum. Sýnishornin geyma nöfn nokkur hundruð Íslendinga og bárust frá erlendum aðila sem vill selja embættinu aðgang að gögnunum. Endanleg ákvörðun um hvort kaupin eigi sér stað er í höndum Fjármálaráðuneytisins.

Gögnin bárust fyrst skattrannsóknarstjóra síðastliðinn maí og hafa verið í vinnslu undanfarna mánuði. Embættið fékk um tíu prósent gagnanna í hendurnar sem sýnishorn frá söluaðila og voru þau keyrð saman við gagnabanka þeirra mála sem hafa verið til rannsóknar hjá embættinu. Í ljós kom að sum nöfnin tengdust skattaundanskotsmálum sem áður höfðu verið upplýst. Fyrir rúmri viku sendi skattrannsóknarstjóri greinargerð um þetta til Fjármálaráðuneytisins og málið er nú þar í meðferð.

Kaup á erlendum bankagögnum hafa hingað til ekki tíðkast á Norðurlöndunum en færast sífellt í aukana hjá skattayfirvöldum víðsvegar um heim. Bryndís Kristjánsdóttir skattrannsóknarstjóri segir að Ísland hafi ekki áður greitt fyrir gögn um íslenska skattborgara. Það gæti nú breyst ef Fjármálaráðuneytið heimilar kaupin.

„Þetta er ekki okkar ákvörðun,” segir Bryndís, „Boltinn er hjá ráðuneytinu.”

Spurð um hversu líklegt sé að gögnin komi upp um skattaundanskot, segir Bryndís ekkert borðliggjandi í þeim efnum. „Þetta eru vísbendingar . Við erum ekki með neitt í hendi en þessi gögn gætu opnað leiðir.”

...

Ég man að bæði skattrannsóknarstjóri og aðrir starfsmenn embættisins vildu endilega kaupa gögnin. Einn starfsmaður hringdi í mig nafnlaust, sagði að embættið stæði frammi fyrir niðurskurði í næstu fjárlögum og taldi að Bjarni væri að tefja málið.

Á sínum tíma hugsaði ég með mér að vinir fjármálaráðherra hefðu þarna e.t.v. eitthvað óhreint mjöl í pokahorninu. Mig grunaði samt ekki að Bjarni sjálfur væri í svona aflandsbraski, svo stórkostlega fráleitt væri það að fjármálaráðherra, yfirmaður skattamála, væri að skjóta undan skatti!

Mikið er maður naífur.

Separator

Íhaldið vill breyta Íslandi í Bretland

9.5.2016 kl. 12:27 - Sveinbjörn Þórðarson

Það var eitt sinn sá tími, fyrir langa löngu, þar sem ég trúði því að íslenska íhaldið meinti vel og vildi það besta fyrir fólk. Vandinn væri sá að þeir væru helteknir af kolröngum hugmyndum um hvernig best væri hægt að skapa betra samfélag.

Ég er löngu hættur að trúa þessu. Mér finnst nokkuð ljóst á þessu stigi málsins að íhaldið vill breyta Íslandi í einhvers konar Bretland:

Land þar sem hinn almenni borgari er fáfróður, valdalaus og fátækur.

Þar sem ungt fólk kemur úr námi í skuldahlekkjum, bundið í þrældóm afborgana til dauðadags.

Þar sem lítil elíta situr á auðnum og kaupir betri menntun og heilbrigði fyrir sig og sína afkomendur.

Þar sem ríkisvaldinu er gagngert beitt til þess að vernda forréttindi ráðamanna og auðkýfinga.

Þar sem fjölmiðlar og PR-menn eru varðhundar auðvaldsins og verja þá með grímulausum lygum, áróðri og blekkingu.

Þar sem menntun gengur út á að framleiða þröngsýna "fagmenn" til þess að mæta þörfum atvinnulífsins.

Þar sem menningarleg og efnahagsleg stéttaskipting gengur í erfðir, elur uppgjöf og sjálfsfyrirlitningu í litla manninum en óttablandin hroka í "betrungum" hans.

Þar sem gegndarlaus síbylja innantómrar og heiladauðrar afþreyingar skapar hlýðni og aðgerðaleysi fjöldans.

Þar sem gervispeki frjálshyggjunnar og öfgakennd einstaklingshyggja leiðir til harðbrjósta kæruleysis gagnvart náunganum.

Þar sem lýðræði þýðir val milli tveggja kjölturakka fjármála- og atvinnulífisins á nokkurra ára fresti.

Þar sem menning og fegurð og list og þekking og sjálfsskoðun og næmni og náttúran og lífríkið og allt það góða í lífinu er skorið í búta og gleypt af sálarlausum teknókrötum, hagfræðingum, markaðsfulltrúum og Excel-möppudýrum.

Þetta er ógeðsleg stefna, stefna illsku og mannvonsku, stefna græðgi og mannfyrirlitningar. Þeir sem berjast fyrir þessu eru illt fólk og eiga enga virðingu skilið. Þeir eru óvinir mínir, og óvinir alls fólks sem vill betri heim og betra samfélag.

Separator

Skattbyrði lægstu launa

9.5.2016 kl. 12:26 - Sveinbjörn Þórðarson

Þegar ég var 19 ára og nýútskrifaður úr menntaskóla vann ég um tíma í eldhúsi Landspítalans eftir að öll önnur starfstækifæri brugðust. Þar sem ég var íslenskur millistéttarstrákur var ég sendur í pöntunardeildina í kjallaranum, þar sem vinnuálagið var lítið.

Á hæðinni fyrir ofan þræluðu innflytjendur og gamalmenni við eldamennskuna og uppvaskið, stóðu við færibandið klukkutímunum saman í hitamóðu og þrengslum.

Ég var samt á sömu kjörum og þau: Fyrir 40 klst vinnuviku plús vaktir aðra hverja helgi fékk ég mánaðarleg laun upp á 110.000 krónur. Mér fannst það gífurlega óréttlátt á sínum tíma, og finnst það enn, að af þessum 110 þúsund krónum, þessum lúsarlaunum, þurfti ég að greiða yfir 15 þúsund krónur í skatta, lífeyrissjóð og önnur gjöld.

Þetta er íslenska skattkerfið, og það er ekki réttlátt. Það þarf að hækka skattleysismörk rækilega. Enginn með undir 300 þúsund í mánaðartekjur ætti að greiða tekjuskatt. Skattleysismörkin ættu síðan að vera vísitölutengd svo íhaldið geti ekki notað verðbólguna til þess að auka skattbyrði smælingjanna án fjaðrafoks.

http://herdubreid.is/skattpining-hinna-verst-settu/
Separator

The Engineer Joke

7.5.2016 kl. 12:33 - Sveinbjörn Þórðarson

A man in a hot air balloon realized he was lost. He reduced altitude and spotted a woman below. He descended a bit more and shouted, "Excuse me, can you help me? I promised a friend I would meet him an hour ago, but I don't know where I am."

The woman below replied, "You're in a hot air balloon hovering approximately 30 feet above the ground. You're between 40 and 41 degrees north latitude and between 59 and 60 degrees west longitude."

"You must be an engineer," said the balloonist.

"I am," replied the woman, "How did you know?"

"Well," answered the balloonist, "everything you told me is, technically correct, but I've no idea what to make of your information, and the fact is I'm still lost. Frankly, you've not been much help at all. If anything, you've delayed my trip."

The woman below responded, "You must be in Management."

"I am," replied the balloonist, "but how did you know?"

"Well," said the woman, "you don't know where you are or where you're going. You have risen to where you are due to a large quantity of hot air. You made a promise which you've no idea how to keep, and you expect people beneath you to solve your problems. The fact is you are in exactly the same position you were in before we met, but now, somehow, it's my fault."

Separator