Ég var rétt í þessu að ferðast tíu ár aftur í tímann í huganum og minnast þess hvernig ég hugsaði um stjórnmál árið 2006. Djöfull var maður barnalegur þá, hélt að ágreiningurinn við Sjálfstæðismenn og hægrið væri fyrst og fremst tæknilegur, að allir meintu vel en deildu fyrst og fremst um aðferðir til þess að ná sameiginlegum markmiðum. Það er löngu orðið ljóst fyrir mér að þetta er alls ekki raunin.

Samtök atvinnulífsins, Viðskiptaráð, SFS (áður LÍÚ) og kjölturakkar þeirra í Sjálfstæðisflokknum: Þessu fólki er skítsama um þig og skítsama um "okkur", enda er ekkert til í þeirra huga sem heitir "við" – bara "ég, ég, ég" og svo auðurinn sem þeir safna sér á Jómfrúareyjum. Þetta fólk er keyrt áfram af gegndarlausri græðgi, mannfyrirlitningu og andleysi, og hefur nákvæmlega engan áhuga á að bæta íslenskt samfélag á nokkurn hátt fyrir þá sem þar búa.

Isolation, a harsh climate, and decades of candy import bans may have something to do with [why Icelanders love liquorice] ... why [haven't] their palates broadened as international trade has expanded and American candy proliferation has reached near-global saturation?"

A typical liquorice-hating American with tunnel vision concocts obscure historical explanations for why Icelanders like liquorice, all the while ignoring the glaringly obvious answer: Liquorice is tasty and delicious, and Nordic liquorice candy is simply superior to the nasty artificial-chemical-tasting junk produced by Anglo-Saxon civilisation.

Tonight I found myself in a Russian bar in downtown London drinking Baltika with Leningrad playing in the background. At some point during the festivities, I went outside to smoke and was escorted by the Russian chaperone, who also joined me for a cigarette. While we were out smoking, a large group of robed, peace-loving, hymn-singing Hare Krishnas passed by, handing us some pamphlets about their one true way. I found the whole thing deeply amusing. Then the Russian chaperone turned to me, smiled wryly, and said "I'd love to see them try this in Moscow." When I heard her say this, I simply burst out laughing. She was clearly implying that they would be beaten up. Suddenly I realised just how precarious and difficult liberalism really is. It's probably not going to work out in the long term.

Just watched a documentary on neo-nazism in Europe. One clip showed a group of young skinheads marching through an East German town shouting "Wir sind das Volk!" [We are the people] in unison. This was actually the slogan used in the anti-communist protests of 1989-1990. Back then, it was an attack on the stifling hypocrisy of a "People's Republic" run by a geriatric cabal of authoritarians. But for the skinheads in the video, it was a blunt statement of in-group solidarity and out-group hatred. "We are the people," they were saying. "But you, you are not people."

On the face of it, fighting a duel to the death over an insult seems ridiculous. Why take the chance of dying over mere words? But human beings derive much of their sense of self-worth from the respect and esteem of other humans around them. Many people are so deeply invested in their position in the social hierarchy that death is preferable to disrespect, scorn, and humiliation. Not so strange from that perspective.

One of the enduring lessons of the fall of the Roman republic is that it is extremely difficult for a polity to contain the ambitions of ruthless and aggressive people. And the constant nature of human politics is one of the reasons why the study of history remains instructive and relevant.

Ég hef lengi verið á þeirri skoðun að kerfislæg ósamhverfni upplýsinga (e. information asymmetry [betri þýðing óskast]) sé helsta skýringin á því hvernig fámenn elíta á Íslandi (og í öðrum lýðræðissamfélögum) kemst upp með að stela öllu og maka krókinn á kostnað pöpulsins.

Þetta er ein af ástæðunum fyrir óbeit minni á lögfræðistéttinni. Lögfræðingar eru fullkomið dæmi um stétt sem nýtir sér "information asymmetry" til þess að mjólka samfélagið. Leiknum er þannig stillt upp að þeir hreinlega geta ekki tapað, hvað sem yfir gengur. Það er bullandi eftirspurn eftir lögfræðingum í góðæri, en ef það harðnar í ári og allt fer á hausinn verða þeir skyndilega nauðsynlegri en nokkru sinni fyrr, því þeir einir búa yfir bráðnauðsynlegri þekkingu á lagakerfinu. Garanteruð gósentíð ár eftir ár.

Lagatextarnir sjálfir endurspegla þarfir stéttarinnar sem sýslar með þá. Lögin eru að mestu "black box" fyrir óbreyttu fólki, dreifð út um fjöldann allan af skjölum og bálkum, skrifuð á máli sem er síst til þess fallið að auka skilning lesenda nema viðkomandi hafi pínt sig í gegnum þetta svokallaða nám í lagadeild HÍ. Ég þekki það af eigin reynslu hversu erfitt og flókið það getur verið að komast að einföldum hlutum eins og hver réttindi manns og skyldur eru gagnvart lögvaldinu. Þetta obskúrítet er engin tilviljun, og eflaust ein af ástæðunum af hverju meira hefur ekki verið gert til þess að gera gera lögin aðgengilegri og læsilegri með tæknilausnum á borð við útgáfukerfi (version control systems) o.fl.

En alvarlegasta ósamhverfa upplýsinga er í íslensku viðskiptalífi. Þar eru hlutirnir svo flóknir, leiðinlegir og tæknilegir, og sjónarspilið svo umfangsmikið, að varla nokkur maður nennir að kynna sér hvað er raunverulega í gangi. EBITDA, eignarhaldsfélög, forkaupsréttindi, lokuð útboð, osfv. -- flestu fólki finnst þetta drepleiðinlegt, þ.m.t. blaðamönnum.

Ég man að blaðamaðurinn Ingi Freyr Vilhjálmsson skrifaði mikið af góðum greinum um braskið og fúskið í íslensku viðskiptalífi þegar við unnum saman hjá DV á sínum tíma. En ég man líka að þær voru afar lítið lesnar. Greinar sem byrja "Eignarhaldsfélagið B24 ehf., sem er mestmegnis í eigu Jóns Jónssonar, hefur keypt 23.2% hluta í E79 Group..." eru ekki líklegar til vinsælda, þótt þær hafi e.t.v. að geyma mikilvægar upplýsingar sem varða almannahag. Allt helvítis kerfið og viðskiptaflétturnar eru svo flóknar að venjulegt fólk nennir skiljanlega ekki að setja sig inn í þetta. Mun auðveldara að hneykslast yfir auðskiljanlegum fréttum um smælki.

Þannig er svindlað á okkur, gott fólk. Lögfræðingar og "athafnamenn" mergsjúga kerfið því þeir skilja það, og tryggja eftir bestu getu að sem fæstir aðrir skilji það.

Svakaleg fréttamennska.

Það virðist allt mega á Íslandi: Svindla, stela og svíkja undan skatti, gefa vinum sínum banka, ljúga, misnota opinbert fé, níðast á flóttamönnum og skera félagsþjónusturnar niður að beini, en að hugsa sér, að hugsa sér, að þingmaður skuli leggjast svo lágt að búa enn í stúdentahúsnæði, en ekki í villu í Garðabænum, nokkrum mánuðum eftir að hann settist á þing! Skandall!

Gott að sjá fjórða valdið standa sig í stykkinu.

I've always had problems with the widespread theory that all societies are ultimately grounded in violence. This seems to be the received libertarian, Hobbesian view of the state. But as Harari succinctly puts it, "To say that a social order is maintained by military force immediately raises the question: what maintains military order? At least some of the commanders and soldiers must truly believe in something, be it God, honour, motherland, manhood or money."

Societies are maintained by coordinated belief systems, not violence. However, violence sometimes helps to coordinate belief systems, by frightening, expelling, torturing, imprisoning or killing those who refuse to adjust to the dominant belief system.